Pleidooi voor articulatorische of a-fonetiek

TitlePleidooi voor articulatorische of a-fonetiek
Publication TypePresentation
Year of Publication2003
Conference NameDag van de Fonetiek 2003
Authorsvan Buuren, Lucas
PublisherNederlandse Vereniging voor Fonetische Wetenschappen
Conference LocationUtrecht, The Netherlands
Abstract

De a-fonetiek ging kopje onder na de eerste bloeiperiode ± 2500 jaar geleden. Na een tweede bloeiperiode (± 1870-1945), dreigt ze opnieuw kopje onder te gaan. De Indiase benadering (articulatorische 'yoga', introspectie, auditieve observatie) strookt niet met westerse (empirische, instrumentele, visuele) voorkeuren, c.q. de a-fonetiek. Een opleiding tot a-foneticus schijnt niet langer te bestaan. Linguisten en fonetici beschouwen nu de a-fonetiek als marginaal of irrelevant.

Practisch argument voor a-fonetiek. De fantastische vooruitgang sinds 1870 in de beschrijving van alle vocalisatie stelt ons in staat de uitspraak van talen (Nederlands, Engels…) nauwkeurig te beschrijven en/of te doceren aan allochthonen. Maar willen we dat wel?

Theoretisch argument. Taal is een netwerk van sociaal bepaalde vorm-betekenis eenheden (Saussure). In uw menselijk brein zitten die betekenissen en (fonologische) vormen als met elkaar verbonden neuro-cognitieve patronen, zintuigelijk -vooral auditief- geleerd. Om uw taaltekens weer sociaal te gebruiken moeten zij uw motoriek (vocalisatie, gebaren) activeren. Ergo: het verschijnsel taal behelst een vicieuze cirkel: fysiologie(hersenactiviteit +motoriek)↔vorm↔betekenis↔fysiologie… Ergo: a-fonetiek is een onmisbare component van taalkunde.