Uitspraak en woordenboek

TitleUitspraak en woordenboek
Publication TypePresentation
Year of Publication2001
Conference NameLexicografie
AuthorsHeemskerk, Josée
PublisherNederlandse Vereniging voor Fonetische Wetenschappen
Conference LocationLeiden, The Netherlands
Abstract

De maker van een uitspraakwoordenboek krijgt te maken met de volgende vragen: Waarom pakt een native speaker een uitspraakwoordenboek? Bijvoorbeeld om voor eens en altijd te weten te komen hoe een bepaald woord nu eigenlijk uitgesproken wordt. De gebruiker verwacht dus dat het woordenboek voorschrijft. De taalkundige die het woordenboek maakt wil en kan echter slechts beschrijven. Hoe gaan we om met variatie? Van een groot aantal woorden zijn er evenveel uitspraken als mensen die het uitspreken. Aangezien een woordenboek per definitie een groot aantal woorden bevat is het ondoenlijk om alle varianten op te tekenen. Het woordenboek zou te dik en onleesbaar worden. Bovendien ontbreekt de benodigde kennis. Hoe maak je de transcriptie van 230.000 woorden? Hoewel de tijd dat woordenboekmakers met de hand transcripties maakten voorbij is en onze transcripties grotendeels automatisch aangemaakt zijn, is altijd handmatige controle nodig. Een van de grootste problemen daarbij is het bewaren van de consistentie: als croissant een variant krijgt, dan moet chocoladecroissant dat ook krijgen.