Melodische karakteristieken van backchannels in Nederlandse taakgeoriënteerde dialogen

TitleMelodische karakteristieken van backchannels in Nederlandse taakgeoriënteerde dialogen
Publication TypePresentation
Year of Publication2000
Conference NameDag van de Fonetiek 2000
AuthorsCaspers, Johanneke
PublisherNederlandse Vereniging voor Fonetische Wetenschappen
Conference LocationUtrecht, The Netherlands
Abstract

In natuurlijke conversatie komen regelmatig "backchannels" voor: korte optionele uitingen als 'hmhmm' en 'ja', die worden gebruikt door luisteraars om aan te geven dat de boodschap van de huidige spreker tot zover duidelijk is en dat de spreker verder kan gaan. Mijn onderzoeksvraag luidde of backchannels zichzelf melodisch onderscheiden van lexicaal identieke uitingen met een andere functie, zoals bijvoorbeeld het - niet-optionele - antwoord op een ja/nee-vraag. Beide typen uitingen werden opgespoord in een corpus taakgeoriënteerde dialogen ("Map-task"-dialogen), waarna het toonhoogteverloop werd getranscribeerd in het ToDI-systeem ("Transcription of Dutch Intonation"). Resultaten laten zien dat ca. 70% van de backchannels gemarkeerd wordt met een niet-prominente lage toon gevolgd door een hoge grenstoon (getranscribeerd als 'LH%'), terwijl ruim 60% van de niet-backchannels een toonhoogteaccent krijgt. Dit betekent dat er in het onderzochte materiaal een neiging bestaat om backchannels melodisch te onderscheiden van lexicaal identieke niet-backchannels.