Spraakperceptie- en produktie van jonge kinderen met een risico voor ontwikkelingsdyslexie

TitleSpraakperceptie- en produktie van jonge kinderen met een risico voor ontwikkelingsdyslexie
Publication TypePresentation
Year of Publication2003
Conference NameDe rol van fonologie in het leesproces: evidentie van dyslectische kinderen en ervaren lezers
Authorsde Bree, Elise, and Ellen Gerrits
PublisherNederlandse Vereniging voor Fonetische Wetenschappen
Conference LocationNijmegen, The Netherlands
Abstract

In deze studie werd de ontwikkeling onderzocht van de spraakperceptie- en produktie bij jonge kinderen met een genetisch risico voor dyslexie. Op de leeftijd van 3;6 jaar werd de spraakperceptie van 21 kinderen met een risico voor dyslexie bestudeerd m.b.v. het traditionele paradigma van categoriale perceptie. Het stimulusmateriaal in deze taak was een spraakcontinuum van 7 stimuli tussen de initiële plosieven in de woorden 'pop' en 'kop'. De resultaten laten een consistent zwakkere performantie zien voor de risicogroep. De risicogroep kan verder verdeeld worden in een slechtere en een betere perceptiegroep.

De spraakproduktie van 23 kinderen met een risico voor dyslexie werd bestudeerd door analyse van elicitatiedata. De groep als geheel vertoont vertraagde expressieve fonologische ontwikkeling. Aan de hand van de fonologische analyse wordt een goede en slechte groep binnen de risicogroep onderscheiden.

11 van de 13 kinderen die moeite hebben met de spraakproduktietaak hebben de perceptietaak volbracht. 8 van deze 11 kinderen zaten in zowel de slechte perceptie-en produktiegroep. De overlap tussen de twee groepen is dus 8/11. Er lijkt dus een verband te zijn tussen foneemwaarneming en expressieve fonologische vaardigheden. Bovendien is het mogelijk dat spraakproblemen in de vroege ontwikkeling voorlopers zijn van dyslexie.